تاریخچه سفالگری در جهان : در این مقاله به شکل ساده و خلاصه سعی کردیم از تاریخچه سفالگری و استفاده از سفالگری در گذشته براتون صحبت کنیم. با ما همراه باشید. مردمان شرق آسیا ( کشورهای ژاپن و چین ) برای نخستین بار ، تقریبا چهارده هزار سال قبل از میلاد مسیح ، تقریبا زمانی قبل تر از اینکه کشت و کار و کشاورزی را شروع کنند به خلق ظرف هایی با استفاده از گل رس روی آوردند .
اولین بار ، ظرف هایی از جنس سفال را به واسطه ی یک شکاف درون گلوله ی گلی و یا از طریق شکل دهی گل مشابه یک ریسه ی مار مانند و قرار دادن آن ریسه به شکل مارپیچ و به صورت لایه به لایه روی هم شکل می یافتند . امکان دارد در آغاز ظرف ها را به شکل سبد های حصیری تهیه می کردند و با استفاده از گل روی حصیر را می پوشاندند تا زمانی که این نتیجه بدست آمد که با استفاده از گل ظرف های بهتری می توان خلق کرد.
تحقیق و مطالعه ی تاریخ سفال و سفالگری در جهان ، بینش و آگاهی مناسبی را در مقایسه با فرهنگ گذشته برای ما بوجود می آورد . یکی از با ارزش ترین و ماندگارترین آثار در حوزه ی هنر سفال می باشد و بررسی و تحقیق سفال های باستانی ، اطلاعات جامع و کاملی را از چگونگی وضعیت فرهنگی و اقتصادی می تواند به دست آورد .
آنچه می خوانید:
رویه استفاده از ظرف های سفالی در جهان
نخستین بار ظرف های سفالی را در ژاپن برای ذخیره کردن مواد غذایی و دفن آن در خاک استفاده می شد دلیل دیگر برای ساختن ظرف های سفالی این بود که برای آماده کردن سس ماهی و جلوگیری از ترش شدن آن مورد استفاده قرار می گرفت .
گمان می رود در امریکا چندین هزار سال بعد هم افراد به همین دلیل ساختن ظرف های سفالی را شروع کردند . در برزیل افرادی زندگی می کردند که تقریبا پنج هزار و پانصد سال قبل از میلاد مسیح که غذای این افراد از ماهی و سخت پوستان تهیه می شد که احتمال زیاد این افراد برای تخمیر ماهی و درست کردن سس آن شروع به ساختن ظرف های سفالی کردند . در واقع استفاده کردن از ظرف های سفالی از برزیل آغاز و به تدریج به شمال آمریکا کشیده شد .
در آغاز دوره ی نوسنگی ، تقریبا شش هزار سال قبل از میلاد مسیح ، سفالگری و بهره گیری از آن از سمت شرق آسیا به غرب آسیا توسعه یافت و پس از آن به منطقه ی بین النهرین و مدیترانه ی شرقی و بعد از آن تا آفریقای شمالی گسترش یافت .
در تاریخ سفالگری در جهان آمده است که تقریبا پنج هزار سال قبل از میلاد مسیح ، سفالگری در یونان جریان یافت .
اختراع چرخ سفالگری و استفاده از آن در تاریخچه سفالگری در جهان
مردم غرب آسیا ، حدود سه هزار سال قبل از میلاد مسیح استفاده از چرخ سفالگری را شروع نمودند . چرخ سفالگری ، این ابزار کوچک از چوب ساخته شده و به هنرمندان این حرفه این اجازه را می دهد که با چرخاندن بتوانند از گل رس ظروفی با اشکال مختلف را خلق کنند . با اختراع این ابزار و استفاده از آن در سفالگری ، مراحل ساخت با سرعت بیشتری انجام می گیرد و به سفالگران این امکان را می دهد که ظرف های متفاوت و متنوعی نسبت به زمان قبل خلق کنند . البته شایان ذکر است تمامی پیشرفت های امروزه در این صنعت مدیون اختراع چرخ سفالگری و استفاده از کوره سفالگری مدرن می باشد و در تاریخچه سفالگری نقطه ی عطفی به حساب می آید .
خاستگاه و جایگاه اصلی سفالگری کجا می باشد ؟
باستان شناسان منشا اصلی سفالگری را سرزمین کهن سومر می دانستند ، اما تحقیق های انجام یافته دراین زمینه حاکی از کشف آثار سفالی مربوط به شش هزار سال قبل در نزدیکی جیرفت دارد . در واقع مردمان ایران از قدیم با این هنر ارزشمند آشنا بوده و برای ساختن اجسام گلی از این هنر استفاده می کردند . برخی از محققان معتقدند به دلیل اجسام و ظرف هایی سفالی که از تحقیق های باستان شناسی به دست آمده است ، ایران را زادگاه سفالگری می دانند و بعد از کشورمان ایران ، به نقاط دیگر جهان راه یافته است . آثاری که به واسطه ی باستان شناس معروف فرانسوی ( رمان گیرشمن ) که مربوط به ده هزار سال قبل از میلاد است بدست آمده ، سابقه ی سفالگری را در کشور ما مشخص می کند .
ظرف های سفالی و صادرات آن در جهان
در سال های گذشته تقریبا دویست سال قبل ، در میان کالا های صادراتی از ایران ظرف های سفالی قابل ملاحظه بود ، در واقع یکی از مهم ترین و اصلی ترین اقلامی بود که میان تاجران ایران و دیگر کشورها خرید و فروش می شد و به طور حتم ایران سود بسیار زیادی از این تجارت ها می برد .
عمده ترین کشور هایی که اجسام سفالی را خریداری می کنند کشور هایی مانند : انگلیس ، آلمان ، آمریکا ، فرانسه و اکثر کشور های اروپایی دنیا می باشند . کشورهایی مانند : ترکیه ، کویت ، امارات ، قطر ، عراق عمده ترین و بزرگ ترین وارد کننده های اجسام سفالی می باشند . امروزه بازار در کشورهای خاورمیانه برای ظرف های سفالی بدون لعاب هشتادوپنج میلیون دلار و برای ظرف های سفال لعابدار بیشتر از صد میلیون دلار ظرفیت دارد . در ادامه به بررسی انواع ظرف های سفالی در کشورهای مختلف می پردازیم ، با ما همراه باشید .
بورگل ، شهر سفال آلمان
شهر بورگل آلمان با حرفه ی سفالگری پیوندی عمیق و جدانشدنی دارد . سالهاست که ظروف سفالی ساخته شده ی این شهر به رنگ آبی و سفید می باشد که به عنوان نشانه ای از این شهر شناخته می شود . این شهر در آلمان بسیار فعال می باشد و در اقتصاد این کشور نقش مهمی را ایفا می کند .
سفالگری در ژاپن
حرفه ی سفالگری در این کشور از زمانی که چای نوشی رواج پیدا کرد به یک هنر تبدیل شد . فنجان های چای نوشی از جنس سفال در عصر سونگ رواج پیدا کرد . رایج ترین سفال های این کشور ، کوزه ها و کاسه های بزرگ با دهانه های پهن می باشد و با پیشرفت این حرفه در کشور ژاپن کمک شایانی به اقتصاد این کشور شد .
اجسام سفالی در سیسیل ، جنوب ایتالیا
اجسام سفالی در سیسیل ، جنوب ایتالیا این کشور تولیدات اجسام سفالی لعابی از قبیل مشک های آبکشی ، جام مخصوص نوشیدنی ، کاسه ، بطری ، فنجان ، قوری ، فانوس را دارا می باشد . در سیسیل ساخت این اجسام با نقوش تزیینی به رنگ سبز بسیار رایج می باشد .
سفال یونانی با اشکالی به رنگ مشکی
همه از این سفال برای ذخیره کردن و خوردن استفاده می کنند . در یونان کوزه ها و فنجان ها و بشقاب ها برای هر فردی کاربردی بوده و اکثرا داستان ها و رویداد ها را برای طراحی روی کوزه ها می کشند و ظروف سفالی در یونان دارای فرم و حالت های زیبا و متنوع می باشند .
گلدان های کنیایی از جنس گل رس سفالی
این نوع سفال کارکردی چون ذخیره کردن و یا حمل کالاها را دارد . گلدان ها را روی چرخ سفالگری و با دستانشان می سازند و بیشتر در مراسمات از آن استفاده می کنند .
سخن پایانی
انسان ها در ابتدا از سفال برای ساخت ظروف در حد ابتدایی و رفع احتیاج استفاده می کردند ، اما بعد ها با پیشرفت تکنولوژی و اختراع چرخ سفالگری تحول چشم گیری در این حرفه بوجود آمد و از سفالینه های معروف می توان به اشیاء زینتی ، کوزه ، پیاله ، آبنماهای زیبا ، پارچ و لیوان نام برد که امروزه بسیاری از این سفالینه ها به کشور های مختلف صادر می شوند و از محبوبیتی خاص بهره مند هستند .
