چرخ سفالگری چیست + قیمت انواع چرخ سفالگری

چرخ سفالگری نقطه عطفی در تاریخ هنر سفالگری بود و به مثابه ورود تکنولوژی به این عرصه، انقلابی در خلق و اتمام سفالینه‌ها به وجود آورد. این ابزار ساده اما کارآمد، با ظرافت و دقت، کیفیت نهایی سفال‌ها را به طور چشمگیری ارتقا داد. داستان چرخ سفالگری به دوران نوسنگی و حدود 6000 سال پیش از میلاد مسیح باز می‌گردد. شواهد باستان‌شناسی نشان می‌دهد که اولین چرخ‌های سفالگری ساده و ابتدایی بوده‌اند و با نیروی پا به حرکت در می‌آمدند(به شکل میزی با سه سوی بسته بودند)

با گذشت زمان، این چرخ‌ها تکامل یافتند و به ابزارهای پیچیده‌تر و کارآمدتری تبدیل شدند. چرخ‌های سفالگری در تمدن‌های مختلف از جمله مصر باستان، یونان، روم و بین‌النهرین باستان مورد استفاده قرار می‌گرفتند. سفالگران این تمدن‌ها از چرخ برای خلق ظروف سفالی با اشکال و اندازه‌های مختلف، از ظروف ساده و کاربردی گرفته تا مجسمه‌های ظریف و تزیینی، استفاده می‌کردند.

در دوران قرون وسطی، استفاده از چرخ سفالگری در اروپا رواج یافت و سفالگران این قاره از آن برای تولید ظروف سفالی لعاب‌دار و کاشی استفاده می‌کردند. در دوره رنسانس، تکنیک‌های سفالگری به طور قابل توجهی پیشرفت کرد و چرخ سفالگری به ابزاری ضروری برای تولید انبوه ظروف سفالی با کیفیت بالا تبدیل شد. لذا این ابزار در طول زمان تکامل یافته و با بهره‌گیری از فناوری‌های مدرن، به شکلی پیشرفته‌تر و کارآمدتر تبدیل شده است.

امروزه، چرخ سفالگری به طور کامل از جنس فلز، غالباً آهن، ساخته می‌شود و به دلیل قابلیت جابجایی، فضایی منعطف را برای کار سفالگران فراهم می‌کند. فعالیت با چرخ سفالگری به صورت نشسته انجام می‌شود و این امر، راحتی و تمرکز بیشتر را برای سفالگر به ارمغان می‌آورد.

اجزای اصلی چرخ سفالگری

چرخ سفالگری از چندین جزء کلیدی تشکیل شده است که هر کدام نقش حیاتی در شکل دادن به خاک رس دارند:

سرچرخ: صحنه اصلی نمایش، جایی که گِل جادوی خود را به رخ می‌کشد. این دیسک صاف و مدور، از جنس‌های مختلفی مانند فلز، سنگ، چوب گردو یا سرامیک ساخته می‌شود و در بالای چرخ قرار می‌گیرد. گِل ورز داده شده در مرکز سرچرخ قرار می‌گیرد و در اینجا است که با ظرافت و مهارت دستان هنرمند، جان می‌گیرد و به اشکال مختلف تبدیل می‌شود.

شفت چرخ: قلب تپنده چرخ، محوری استوار و قدرتمند که سرچرخ را به پایه متصل می‌کند. این شفت فلزی وظیفه‌ی تحمل وزن گِل و فشار دستان سفالگر را بر عهده دارد و باید از استحکام و پایداری بالایی برخوردار باشد تا در چرخش‌های مداوم و گاه با سرعت بالا، خم به ابرو نیاورد.

صفحه زیرین: پایه‌ی استوار چرخ که اتکای سرچرخ و شفت است. این صفحه معمولا از جنس چوب یا فلز ساخته می‌شود و تعادل و ثبات چرخ را در حین کار تضمین می‌کند.

میله عمودی: این میله که از میان صفحه زیرین و سرچرخ عبور می‌کند، به عنوان رابطی بین این دو بخش عمل می‌کند و به چرخش روان و یکنواخت سرچرخ کمک می‌کند.

بلبرینگ: نقشی کلیدی در روان‌سازی حرکت چرخ. بلبرینگ در زیر زمین قرار می‌گیرد و محل عبور میله عمودی است. این قطعه اصطکاک را به حداقل می‌رساند و چرخش نرم و بی‌صدای سرچرخ را امکان‌پذیر می‌کند.

اهرم چوبی: قدرتی در دست سفالگر. این اهرم بلند چوبی که از دو سر به دیواره‌های محفظه گِل متصل می‌شود، به سفالگر کمک می‌کند تا با پا به آن فشار وارد کند و چرخ را به گردش درآورد.

قطعه چوبی نگه‌دارنده: نقشی مکمل برای اهرم چوبی. این قطعه کوتاه که در محل اتصال اهرم به میله عمودی قرار می‌گیرد، ثبات و استحکام اهرم را در حین فشار پا افزایش می‌دهد.

چرخ سفالگری با این اجزای ساده اما کاربردی، به سفالگر این امکان را می‌دهد تا با ظرافت و خلاقیت خود، گِل را به هزاران شکل و نقش بدیع تبدیل کند و خلق هنری بی‌نظیر را به ارمغان بیاورد.

منبع تغذیه: دو گزینه اصلی وجود دارد:

کیک ویل (Kickwheel) : در این طرح سنتی از یک پدال پا استفاده می شود که سفالگر با پای خود فشار می دهد تا چرخ را بچرخاند.

چرخ برقی : این نسخه مدرن از یک موتور الکتریکی برای کنترل سرعت و چرخش سر چرخ استفاده می کند.

میز پشتیبان (میز کار) : این سطح صاف زیر سر پرتاب قرار می گیرد و فضایی را برای سفالگر فراهم می کند تا ابزار، آب و سایر مواد را در حین کار به راحتی در دسترس قرار دهد.

(Splash Pan) : این ماهیتابه کم عمق زیر سر پرتاب کننده قرار می گیرد تا آب اضافی، چکه های خاک رس و زباله ها را در طول فرآیند شکل دهی بگیرد. برای تمیز کردن راحت تر می توان آن را جدا کرد.

اجزای اضافی چرخ سفالگری

لازم به ذکر است که ممکنه مواردی که در زیر اشاره می شود در همه مدل ها وجود نداشته باشد.

• استراحتگاه ابزار: یک قفسه یا طاقچه کوچک متصل به قاب برای نگه داشتن ابزارهای شکل دهی در دسترس.
• تکیه گاه بازو: تکیه گاه بازوی غیر غالب سفالگر برای ایجاد راحتی و ثبات در حین شکل دادن به خاک رس.
• توزیع کننده آب (سیستم مه پاش): برخی از چرخ های الکتریکی یک سیستم داخلی برای مه پاشی دوره ای خاک رس ارائه می دهند و از خشک شدن سریع آن جلوگیری می کنند.

کدام چرخ سفالگری مناسب شماست

چرخ سفالگری، به عنوان قلب تپنده کار شما، نقشی اساسی در خلق آثار سفالی شما ایفا خواهد کرد. برای انتخاب چرخ ایده‌آل، ابتدا باید نیازهای خود را به طور دقیق مشخص کنید و سپس با در نظر گرفتن بهترین قیمت، به دنبال چرخی باشید که به بهترین نحو این نیازها را برآورده کند.

چند نکته برای انتخاب چرخ سفالگری مناسب سفالگری

در اینجا چند نکته برای انتخاب چرخ سفالگری مناسب ارائه می‌شود که بهتر است قبل از خرید به آنها اشاره کرد:

نیازهای خود را بشناسید

• سطح مهارت: آیا یک مبتدی هستید یا یک سفالگر باتجربه؟
• نوع کار: چه نوع سفالی را می‌خواهید بسازید؟ (ظروف، مجسمه‌ها و …)
• فضای کارگاه: چه مقدار فضا در کارگاه خود دارید؟
• بودجه: چقدر می‌توانید برای چرخ سفالگری هزینه کنید؟

تحقیق در مورد چرخ سفالگری

• برندها و مدل‌های مختلف چرخ سفالگری را بررسی کنید.
• نظرات و تجربیات سایر سفالگران را مطالعه کنید.
• در صورت امکان، چرخ‌های مختلف را امتحان کنید.

به دنبال ویژگی‌های چرخ سفالگری مورد نیاز خود باشید

• قدرت: چرخ باید قدرت کافی برای چرخاندن گل سفال با اندازه‌های مختلف را داشته باشد.
• سرعت: چرخ باید سرعت قابل تنظیم داشته باشد تا بتوانید با سرعت دلخواه خود کار کنید.
• ثبات: چرخ باید ثابت و لرزش‌نداشته باشد تا بتوانید با دقت کار کنید.
• امکانات جانبی: برخی از چرخ‌ها دارای امکانات جانبی مانند تایمر، چراغ LED و … هستند که می‌توانند کار را برای شما آسان‌تر کنند.

بهترین قیمت چرخ سفالگری را پیدا کنید

• از فروشگاه‌های مختلف قیمت بگیرید.
• به دنبال تخفیف و پیشنهادات ویژه باشید.
• چرخ‌ سفالگری دست دوم را نیز در نظر بگیرید.

پس از بررسی تمام فاکتورها، چرخی را انتخاب کنید که به بهترین نحو نیازها و بودجه شما را برآورده می‌کند.

ویژگی یک چرخ سفالگری

یک چرخ سفالگری دارای ویژگی‌های متعددی است که برای سفالگران حائز اهمیت می‌باشند. به‌طور کلی، ویژگی‌های یک چرخ سفالگری عبارتند از:

سرعت قابل تنظیم: این ویژگی به سفالگر امکان می‌دهد سرعت چرخش چرخ را تنظیم کند. با تغییر سرعت، سفالگر می‌تواند شکل دهی دقیق‌تر و جزئیات بیشتری را روی قطعه سفالی انجام دهد. سرعت قابل تنظیم ممکن است با یک دسته کنترل یا یک صفحه کنترل متغیر در چرخ سفالگری فراهم شود.

سایز چرخ سفالگری : یکی از عوامل مهم اندازه چرخ است. یک چرخ بزرگتر به شما این امکان را می دهد که روی پروژه های بزرگتر کار کنید و قطعات سفالی بزرگتری بسازید. با این حال، اگر تازه شروع کرده اید یا فضای محدودی دارید، چرخ کوچکتر ممکن است کاربردی تر باشد.

سیستم پایه و محور: یک چرخ سفالگری باید دارای سیستم پایه و محوری محکم و پایدار باشد. این ویژگی اطمینان می‌دهد که چرخ به طور صحیح و بدون لغزش یا لرزش کار می‌کند. پایه استوانه‌ای با پایداری مناسب، تعادل را حفظ می‌کند و به سفالگر اجازه می‌دهد با دقت بالا بر روی قطعه سفالی کار کند.

سر بزرگ: یک سر بزرگ و پهن در چرخ سفالگری به سفالگر اجازه می‌دهد قطعه سفالی را به راحتی بر روی آن قرار داده و به شکل دلخواهشان تغییر شکل دهند. سر بزرگ فضای کافی را برای کار با قطعات بزرگتر فراهم می‌کند و به سفالگر اجازه می‌دهد به راحتی روی سفال کار کند.

دسته کنترل قابل تنظیم: دسته کنترل چرخ سفالگری باید قابل تنظیم باشد تا سفالگر بتواند ارتفاع دسته را به دلخواه تغییر دهد. این ویژگی به سفالگر امکان می‌دهد قطعه سفالی را به دقت کنترل کند و با آسانی شکل دهد. تنظیم ارتفاع دسته می‌تواند با یک سیستم مکانیکی یا هیدرولیکی در چرخ سفالگری انجام شود.

ماندگاری: دوام یکی دیگر از عوامل کلیدی است. به دنبال چرخ سفالی باشید که برای مقاومت در برابر استفاده زیاد ساخته شده باشد و بتواند فشار شکل دادن و پرتاب خاک رس را تحمل کند. همچنین مهم است که نوع سر چرخی را که ترجیح می دهید در نظر بگیرید. برخی از چرخ ها دارای سرهای قابل جابجایی هستند که به شما امکان می دهد بین انواع مختلف سر برای پروژه های مختلف جابجا شوید.

پایداری و عدم لرزش: یک چرخ سفالگری باید دارای ساختاری پایدار و محکم باشد تا در طول عملکرد، لرزش و لغزش حداقلی داشته باشد. این ویژگی از اهمیت بالایی برخوردار است زیرا به سفالگر امکان می‌دهد با دقت و استحکام بیشتری بر روی قطعه سفالی کار کند.

سیستم ترمز: یک چرخ سفالگری باید دارای سیستم ترمز مناسب باشد که به سفالگر اجازه دهد به راحتی و به طور کنترل شده سرعت چرخ را کاهش دهد و چرخ را بطور کامل متوقف کند. این ویژگی امنیتی بسیار مهم است و به سفالگر امکان می‌دهد در هنگام کار با قطعه سفالی، کنترل کاملی بر سرعت و حرکت چرخ داشته باشد.

سیستم آبیاری: برخی از چرخ‌های سفالگری دارای سیستم آبیاری هستند که آب را بر روی قطعه سفالی جریان می‌دهد. این ویژگی به سفالگر اجازه می‌دهد قطعه سفالی را بهتر بیرون بیاورد و از ایجاد اصطکاک زیاد بین قطعه و چرخ جلوگیری کند. سیستم آبیاری می‌تواند به صورت یک سیستم خنک کننده نیز عمل کند و از سفالگر در برابر گرمای زیاد محافظت کند.

قابلیت جابجایی: یک ویژگی مهم دیگر در چرخ سفالگری، قابلیت جابجایی آن است. این ویژگی به سفالگر اجازه می‌دهد که چرخ سفالگری را به مکان‌های مختلف منتقل کند، مثلاً در کارگاه یا آتلیه. قابلیت جابجایی می‌تواند شامل چرخش چرخ در محل، چرخش قابلیت جمع‌شدن در صورت نیاز و داشتن چرخ‌های قفل شونده باشد.

این ویژگی‌ها تنها بخشی از ویژگی‌های یک چرخ سفالگری هستند و ممکن است بسته به نوع و مدل چرخ، ویژگی‌های دیگری نیز وجود داشته باشد. برای انتخاب یک چرخ سفالگری، مهم است که به نیازها و اولویت‌های خودتان توجه کنید و چرخی را انتخاب کنید که بهترین عملکرد و سازگاری با روش کار شما را داشته باشد.

بهترین چرخ سفالگری چه ویژگی هایی دارد؟

• ثبات و استحکام: سرچرخ دستگاه، به هیچ عنوان نباید دچار لرزش باشد. این لرزش‌ها می‌توانند بر کیفیت کار شما تأثیر منفی بگذارند و حتی خطرناک باشند.
• خدمات پس از فروش: در خرید محصولات برقی، خدمات پس از فروش را در نظر بگیرید. اطمینان حاصل کنید که در صورت بروز مشکل، به راحتی می‌توانید از خدمات تعمیر و پشتیبانی بهره‌مند شوید.
• قدرت و سرعت: در چرخ سفالگری برقی، دور تند دستگاه به کمتر از 100 دور در دقیقه نرسد. این سرعت برای کار با گل‌های سنگین و حجیم ضروری است.
• قابلیت تمیزکاری: امکان تمیز کردن دستگاه با جداسازی بخش‌های مختلف، فراهم باشد و سایر بخش‌های غیرقابل دسترسی، در برابر نفوذ آب، مقاوم باشند.
• صفحه کار: صفحه دستگاه، از آلیاژهایی مثل آلومینیوم، برنز و … ساخته شده و خط‌کشی داشته باشد. این خط‌کش به شما کمک می‌کند تا مرکز گل را به طور دقیق پیدا کنید و کار خود را با ظرافت بیشتری انجام دهید.
• مرکزیت گل: دستگاه‌های برقی، امکان مرکزیت بخشیدن به گل در وزن‌های بالا را داشته باشند. این ویژگی، کار با گل‌های حجیم را آسان‌تر می‌کند و از هدر رفتن زمان و مواد شما جلوگیری می‌کند.

بهترین چرخ سفالگری در بازار

• Skutt Keramik Sprint Electric Wheel : این چرخ برقی با قیمت مناسب، انتخابی عالی برای مبتدیان است. استفاده از آن آسان است و دارای ویژگی‌هایی مانند سرعت قابل تنظیم و پدال پایی است.
• Brent B200 Kick Wheel: این چرخ پدالی کلاسیک، گزینه مناسبی برای کسانی است که به دنبال تجربه سنتی چرخ سفالگری هستند. یادگیری کار با آن کمی دشوارتر است، اما کنترل دقیق‌تری به شما می‌دهد.
• Lehmann Model H Pottery Wheel: این چرخ برقی با کیفیت بالا، برای کارهای سنگین و استفاده مکرر ساخته شده است. دارای طیف وسیعی از ویژگی‌ها مانند سرعت قابل تنظیم، بازوی هدایت قابل تنظیم و پایه محکم است.
• Shinobi CX-II Electric Wheel : این چرخ برقی پیشرفته، برای سفالگران باتجربه که به دنبال کنترل دقیق و عملکرد روان هستند، ایده‌آل است. دارای موتور قدرتمند، سرعت قابل تنظیم دقیق و سیستم پاشش آب داخلی است.
• American Potter II Wheel: این چرخ برقی درجه یک، برای حرفه‌ای‌ترین سفالگران طراحی شده است. به دلیل استحکام، دوام و عملکرد فوق‌العاده شناخته شده است.
• ClaybyDesign Gear Drive Wheel : این چرخ سفالگری دستی با دنده، برای سفالگران باتجربه که به دنبال چرخ سفالگری با قدرت و کنترل بی‌نظیر هستند، ایده‌آل است.

قیمت چرخ سفالگری

قیمت چرخ‌های سفالگری در بازار، به طور قابل توجهی متنوع است و از حدود 2 میلیون تومان تا بیش از 20 میلیون تومان متغیر است. این تنوع قیمتی، به عوامل مختلفی مانند نوع چرخ (برقی، پدالی، دستی)، برند، کیفیت ساخت، امکانات و آپشن‌های جانبی و مواردی دیگر بستگی دارد.

در اینجا، به طور کلی، دسته‌بندی چرخ‌های سفالگری بر اساس بازه قیمتی ارائه می‌شود: