یکی از روش‌های ساخت سفال و شکل دهی به قطعات سفالی ، سفالگری به روش ورقه ای یا لوحه سازی است. در این روش، ابتدا یک تخته سفال به ضخامت مورد نظر برش می‌شود و سپس با استفاده از این تخته ، قطعات مختلف سفالی شکل داده می‌شوند . در این روش، برخلاف ساخت با دست ، از چرخ سفال استفاده نمی‌شود و قطعات سفالی با استفاده از ابزارهای دستی مانند چاقو ، قیچی و… شکل داده می‌شوند .
ورقه سازی به عنوان یکی از روش‌های ساخت سفال، به دلیل سادگی و قابلیت اجرای بالا، برای ساخت انواع قطعات سفالی مانند ظروف ، پیشانی‌ها و شیشه‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد . ورقه سازی یا لوحه سازی یکی از فنون سفالگری است .در این فرآیند ، ابتدا یک تکه گلینه یا خمیر سفالی تهیه می‌شود و با استفاده از دستگاه‌های خاص، به صورت یک ورق نازک شده و سپس بر روی آن طرح یا نقشی که می‌خواهیم ساخته شود ، رسم می‌شود . پس از رسم طرح ، با استفاده از ابزارهای خاصی مانند پانچ ، بریدن‌کن و ماتریس، اشکال و قطعات مختلف برش می‌شوند.
سپس این قطعات به صورت یکپارچه در کنار یکدیگر قرار داده شده و با استفاده از ابزارهای دیگری مانند ماشین لبه‌دهی، برای به دست آوردن یک سطح صاف و هموار، تراش می‌شوند. در نهایت ، این قطعات به هم متصل می‌شوند و با استفاده از روش‌های مختلفی مانند چسباندن ، دوختن یا شیرینگ، به شکل یک شی یا محصول نهایی تبدیل می‌شوند . این فن به دلیل قابلیت شخصی‌سازی بالا، می‌تواند در تولید ظروف ، لوازم آرایشی و بهداشتی و همچنین محصولات هنری مورد استفاده قرار گیرد .
آنچه می خوانید:
شرایط لازم برای سفالگری به روش ورقه ای ( اسلب )
- انتخاب مواد سفالی مناسب : برای لوحه سازی در سفالگری، باید از مواد سفالی با خصوصیات خاص استفاده کرد . مواد سفالی باید دارای قابلیت شکل‌گیری بالا، ماندگاری پس از پخت و سختی مناسب باشند.
- ابزارهای مناسب : برای شکل دادن مواد سفالی به شکل مورد نظر، باید از ابزارهای مناسبی مانند دستکش، شیار دهانه، شیار دهانه دوتایی و غیره استفاده کرد.
- صفحه یا لوح از جنس مناسب : برای لوحه سازی در سفالگری، باید از یک صفحه یا لوح از جنسی مانند چوب، فلز یا پلاستیک استفاده کرد. این صفحه باید به خوبی صاف شده و از جنسی باشد که با حرارت کوره سفال مشکلی نداشته باشد.
- کوره سفال: برای پخت قطعات سفالی با شکل و ضخامت مساوی ، باید از یک کوره سفالگری با دمای مناسب استفاده کرد. دمای مناسب برای پخت قطعات سفالی در لوحه سازی، معمولاً در حدود 1200-1000 درجه سانتیگراد است.
- تجربه و مهارت : برای لوحه سازی در سفالگری، باید به یک سفالگر حرفه‌ای با تجربه مراجعه کرد . لوحه سازی یک فرایند پیچیده و دقیق است که نیازمند تجربه و مهارت است
آیا لوحه سازی در سفالگری برای تولید قطعات با رنگ‌های مختلف مناسب است؟
لوحه سازی در سفالگری برای تولید قطعات با رنگ‌های مختلف مناسب است ، اما برای رنگ آمیزی قطعات سفالی باید از روش‌های دیگری چون روش لعاب‌کاری (glazing) استفاده کرد . در این روش، پس از پخت قطعه سفالی به شکل لوح ، روی آن لعاب اعمال می‌شود . لعاب یک پوشش شیشه‌ای است که پس از پخت قطعه سفالی، روی آن ایجاد می‌شود و علاوه بر جلوگیری از نفوذ آب و هوا به داخل قطعه، برای رنگ آمیزی و ایجاد طرح‌های مختلف نیز استفاده می‌شود. لعاب‌ها می‌توانند در رنگ‌های مختلف و با بافت‌های متنوعی تهیه شوند و به راحتی روی قطعات سفالی اعمال شوند . همچنین، با ترکیب رنگ‌های مختلف و به کمک ابزارهای مناسب می‌توان طرح‌های متنوعی روی قطعات سفالی ایجاد کرد .
بنابراین، لوحه سازی در سفالگری همراه با روش لعاب‌کاری، یکی از روش‌هایی است که می‌تواند برای تولید قطعات سفالی با رنگ‌های مختلف و طرح‌های پیچیده مورد استفاده قرار گیرد .
آیا ورقه سازی یا لوحه سازی در سفالگری در کشورهای دیگر نیز رایج است؟
آیا ورقه سازی یا لوحه سازی در سفالگری در کشورهای دیگر نیز رایج است؟بله، ورقه سازی یا لوحه سازی در سفالگری یکی از فنون پرکاربرد در سفالگری است که در کشورهای مختلف به کار می‌رود. به عنوان مثال، در کشورهای آسیایی مانند چین، ژاپن، کره جنوبی، ویتنام و تایوان، ورقه سازی در سفالگری به عنوان یکی از فنون سنتی و غیرمتمرکز سفالگری، بسیار رایج است. در این کشورها، ورقه سازی به صورت دستی یا با استفاده از دستگاه‌های خاص انجام می‌شود و در تولید محصولات سفالی متنوعی مانند قاب عکس، ظروف، لوازم آرایشی و بهداشتی، ابزارهای خانگی و آثار هنری به کار می‌رود . همچنین در کشورهای اروپایی و آمریکای شمالی نیز، ورقه سازی در سفالگری به عنوان یکی از فنون مهم و پرکاربرد در این صنعت شناخته شده است و در تولید محصولات سفالی متنوعی مانند لوازم خانگی، دکوراسیون داخلی، آثار هنری و … به کار می‌رود . با توجه به قابلیت شخصی‌سازی بالا و تولید محصولات با کیفیت و طرح‌های متنوع، ورقه سازی به عنوان یکی از روش‌های مهم در سفالگری ، در سراسر جهان مورد استفاده قرار می‌گیرد . بنابراین، ورقه سازی در سفالگری به دلیل امکانات بالا، قابلیت شخصی‌سازی، و گسترش کاربرد در تولید محصولات متنوع، یکی از فنون مهم و پرکاربرد در این صنعت محسوب می‌شود .
آیا ورقه سازی یا لوحه سازی در سفالگری به صورت دستی انجام می‌شود یا با دستگاه‌های خاص؟
ورقه سازی یا لوحه سازی در سفالگری می‌تواند به صورت دستی یا با استفاده از دستگاه‌های خاص انجام شود . در روش دستی ، ابتدا تکه خمیر سفالی را با دست به شکل یک تخته یا ورقی نازک صاف می‌کنند . سپس با استفاده از ابزارهای دستی مانند چکش، قالب و سطل، به شکل و ضخامت مورد نظر شکل داده می‌شود . اما در روش صنعتی، برای ورقه سازی از دستگاه‌های خاصی مانند دستگاه ورقه ساز استفاده می‌شود .
این دستگاه‌ها با استفاده از فشارهای مختلف، تکه‌های خمیر سفالی را به شکل ورقی نازک و صاف تبدیل می‌کنند . این روش به دلیل سرعت و دقت بیشتر، برای تولید انبوه محصولات سفالی با کیفیت بالا، کارآمد است .
آیا ورقه سازی در سفالگری فقط برای ساخت ظروف استفاده می‌شود؟
ورقه سازی در سفالگری به عنوان یکی از فنون پرکاربرد در این صنعت ، فقط برای ساخت ظروف به کار نمی‌رود و می‌تواند در تولید محصولات متنوعی از جمله لوازم آرایشی و بهداشتی ، لوازم خانگی ، آثار هنری و دکوراسیون مورد استفاده قرار گیرد . در صنعت لوازم آرایشی و بهداشتی ، ورقه سازی برای تولید مثلاً صابون، کرم، شامپو و… استفاده می‌شود . همچنین در تولید انواع لوازم خانگی مانند ساعت دیواری ، لامپ، وسایل آشپزخانه و … می‌توان از این فن استفاده کرد . همچنین در صنایع هنری و دکوراسیون، ورقه سازی برای تولید آثار هنری مانند پته‌کاری، میناکاری ، موزائیک‌کاری و … به کار می‌رود .
مزایا و معایب ورقه سازی در سفالگری چیست؟
ورقه سازی در سفالگری دارای مزایا و معایبی است که در ادامه به آن‌ها اشاره خواهیم کرد :
مزایا :
- این فرایند امکان شخصی‌سازی بالایی را به کاربران فراهم می‌کند و می‌تواند برای تولید محصولات با طرح‌های متنوع و جذاب مورد استفاده قرار گیرد .
- ورقه سازی ، قابلیت تولید محصولات با ضخامت و شکل‌های مختلف را فراهم می‌کند .
- این فرایند باعث کاهش وزن محصولات نسبت به روش‌های دیگر تولیدی می‌شود که می‌تواند به حمل و نقل آسان‌تر محصولات کمک کند .
- با توجه به روش کار با مواد خام ، ورقه سازی نیاز به مقدار کمتری خاک سفال دارد که می‌تواند به حفظ محیط زیست کمک کند .
- این فرایند قابلیت تولید محصولات با کیفیت و با قیمت مناسب را فراهم می کند .
معایب :
- در این فرایند ، مواد خام به شکل ورقه از پس ابزارهای خود دستگاه خارج می‌شود و در صورت عدم کنترل دقیق فشار و دما، ممکن است باعث شکستن ورقه‌ها شود .
- ورقه سازی به دلیل نیاز به ابزارهای خاص و تخصصی ، هزینه بالایی در تولید محصولات نسبت به روش‌های دیگر دارد .
- در این فرایند ، ورقه سازی و مراحل بعدی تولید محصول به صورت جداگانه صورت می‌گیرد که ممکن است به معنای افزایش زمان تولید و هزینه باشد .
- این فرایند برای تولید محصولات با شکل‌های پیچیده مناسب نیست و در چنین مواردی از روش‌های دیگری مانند ریخته‌گری استفاده می‌شود .
آیا ورقه سازی و لوحه سازی باعث کاهش هزینه تولید می‌شود؟
ورقه سازی و لوحه سازی در سفالگری، ممکن است در برخی موارد باعث کاهش هزینه تولید محصولات شود . با استفاده از این روش‌ها ، می‌توان در کوتاه‌ترین زمان ممکن ، تعداد بیشتری از محصولات را تولید کرد و همچنین به دلیل استفاده از دستگاه‌های تخصصی، جوش سنتی و دستی کاهش می‌یابد بنابراین، با استفاده از ورقه سازی و لوحه سازی ، می‌توان زمان و هزینه تولید را کاهش داد و علاوه بر این ، با تولید محصولات با کیفیت و دقت بالا، می‌توان در بازار رقابتی موفقیت بیشتری را به دست آورد . اما لازم به ذکر است که هزینه تولید محصولات با استفاده از ورقه سازی و لوحه سازی، به دلیل نیاز به دستگاه‌های خاص و تخصصی، در مقایسه با روش‌های سنتی و دستی بالاتر است . همچنین، هزینه نگهداری و تعمیر دستگاه‌ها نیز باید در نظر گرفته شود .
سخن پایانی : در کل، ورقه سازی یا لوحه سازی در سفالگری یک فن آوری مهم و پرکاربرد است که مزایا و معایب خود را دارد و باید با توجه به نوع محصول و نیازهای کاربر، از روش‌های دیگر تولید نیز استفاده شود . به طور کلی، با توجه به رشد تکنولوژی و بهبود دستگاه‌ها و فرآیندهای ورقه سازی و لوحه سازی، این روش‌ها در آینده ممکن است برای بسیاری از کسب و کارها، بهترین روش تولید محصولات باشد .
